Pytanie: Powiedziano mi, że kiedy Śrila Prabhupada zachorował, ustanowił w swoich świątyniach intonowanie Narasinha pranati (modlitwy do Pana Narasinhy), ponieważ jest to bardzo potężna mantra chroniąca mistrza duchowego. Z drugiej strony, pewni wielbiciele mówili mi, że nie należy jej intonować, gdyż ich zdaniem „oddala ona od nas Radhę i Krysznę”. Jakie są zatem implikacje takiego kultu w świątyniach założonych przez Śrila Prabhupadę?
Odpowiedź: Kiedy byłem członkiem Iskconu, modlitwy do Narasinhy intonowano po każdej ceremonii arati, którą w głównych świątyniach odprawiano sześć razy dziennie. Według książki Prabhupada Lilamrta, nasz Śrila Prabhupada zainicjował intonowanie Narasinha pranati w maju 1967 roku, gdy okazało się, że miał zawał serca. Czytamy w niej:
„Gdy wielbiciele weszli do pierwszego pokoju tego mieszkania, Prabhupada kazał im intonować Hare Kryszna. [Satswarupa:] „Swamidżi powiedział, że powinniśmy modlić się do Pana Narasinhy, zaś modlitwa powinna brzmieć następująco: «Mój mistrz nie dokończył swojego dzieła»”. [Dżadurani:] „Nauczył nas modlitw do Pana Narasinhadewy. Wypowiedział jej słowa po kolei, zapisałam je. Zadzwoniłam do świątyń w San Francisco i Montrealu i powtórzyłam im tę modlitwę. Swamidżi oznajmił: «Powinniście modlić się do Kryszny tak: Mój mistrz duchowy nie dokończył swego dzieła, proszę więc, pozwól mu je dokończyć»”.
Mantra, którą w owym czasie Śrila Prabhupada wprowadził do swojego Towarzystwa, to Narasinha pranati. Mahaprabhu osobiście wypowiedział ją w Puridhamie wraz z wersetem z Dasawatarastotry Śri Dżajadewy, znajdującym się na początku jego dzieła Gitagowinda, bardzo wzniosłej rasaśastry. Dżajadewa najwyraźniej nie martwił się niepokojeniem boskiej pary, gdy we wstępie zamieścił tę stotrę – wiersz, który po bliższej analizie mówi „krsnas tu bhagavan svayam” i jednocześnie wychwala dziesięć awatarów Kryszny.
Czczenie Narasinhadewy nie przeszkadzało też Śri Czajtanji Mahaprabhu. W Czajtanjaczaritamrycie napisano: „Zobaczywszy Bóstwo Pana Narasinhy w świątyni, Śri Czajtanja Mahaprabhu złożył pełen szacunku pokłon, padając płasko na ziemię. Następnie, z ekstatyczną miłością, tańczył na różne sposoby, intonował i wznosił modlitwy”. Wszelka chwała Narasinhadewie, który jest Panem Prahlady Maharadży i niczym pszczoła miodna zawsze zajęty jest oglądaniem lotosowej twarzy bogini fortuny”.
We wryndawanalili mieszkańcy wioski czczą Narasinhę, jak również Narajanę oraz inne jego awatary dla zapewnienia ochrony Krysznie. Śri Narahari odgrywa znaczącą rolę także w gauralili, która jest naszym podejściem do ragabhakti. Czci się go, aby chronić sankirtanę imienia Śri Kryszny. Podobnie jak w gauralili, Śrila Prabhupada wielbił go dla ochrony swojego ruchu. W odniesieniu do ragamargi, Thakura Bhaktiwinoda ofiarowuje następujące modlitwy Śri Narasinhadewie w swojej Nawadwipabhawatarandze :
e dusta hrdaye kama adi ripu chaya
kutinati pratisthasa sathya sada raya
hrdaya-sodhana ara krsnera vasana
nrsimha-carane mora ei to’ kamana
W moim grzesznym sercu stale rezyduje sześciu wrogów, którym przewodzi żądza; są tam też: obłuda, pragnienie sławy oraz czysta przebiegłość. Mieszkając u lotosowych stóp Pana Narasinhy, modlę się, by łaskawie oczyścił me serce i obdarzył mnie pragnieniem służenia Panu Krysznie.
kandiya nrsimha-pade magibo kakhana
nirapade navadvipe jugala-bhajana
bhaya bhaya paya yan’ra darsane se hari
prasanna hoibo kabe more daya kari
Płacząc, będę żebrał u lotosowych stóp Pana Narasinhy o błogosławieństwo wielbienia Radhy i Kryszny w Nawadwipie, będąc doskonale bezpiecznym i wolnym od wszelkich trudności. Kiedy ten Pan Hari, którego straszna postać napawa lękiem sam strach, będzie zadowolony i okaże mi swą łaskę?
yadyapi bhisana murti dusta-jiva-prati
prahladadi krsna-bhakta-jane bhadra ati
kabe va prasanna ho’ye sa krpa-vacane
nirbhaya karibe ei mudha akincane
Mimo iż Pan Narasinha jest przerażający dla grzesznych dusz, obdarza wielką pomyślnością wielbicieli Pana Kryszny, którym przewodzi Prahlada Maharadża. Kiedy będzie zadowolony, by przemówić do mnie, bezwartościowego głupca, słowami pełnymi współczucia, a tym samym uczynić mnie nieustraszonym?
svacchande baiso he vatsa sri-gauranga-dhame
jugala-bhajana hau rati hau name
mama bhakta-krpa-bale vighna jabe dura
suddha citte bhajo radha-krsna-rasa-pura
Powie: „Drogie dziecię! Usiądź wygodnie. Żyj szczęśliwie tutaj, w Śri Gaurangadhamie. Wielbij starannie boską parę i rozwijaj miłosne przywiązanie do ich świętych imion. Dzięki łasce moich wielbicieli wszystkie przeszkody odrzucane są daleko.
Z oczyszczonym sercem czcij jedynie Radhę i Krysznę, gdyż takie wielbienie wylewa się z niego słodkim nektarem.
ei boli’ kabe mora mastaka-upara
sviya sri-carana harse dharibe isvara
amani jugala-preme sattvika vikare
dharaya lutibo ami sri-nrsimha-dvare
Czy mówiąc to, Pan z radością umieści boskie lotosowe stopy na mej głowie? Doświadczę wzniosłej miłości do boskiej pary, Radhy-Kryszny, doznam ekstatycznych przemian zwanych sattwikami (sattvika). Padając na ziemię, będę tarzać się u drzwi świątyni Śri Narasimhy.
Tutaj w Audarji, wielbimy śilę (sila) Narasinhy powyższymi modlitwami Thakury Bhaktiwinody oraz śpiewamy stotrę Dżajadewy podczas rocznic pojawienia się różnych awatarów, które są tam wymienione. Swoimi słowami Bhaktiwinoda Thakura pokazuje nam, jak modlić się, by zdobyć kwalifikacje odpowiednie do raganugabhakti. Po ich osiągnięciu –lub – mówiąc dokładniej, po dojściu do dżataruczi (jata-ruci) raganugabhakti – czczenie Bhagawana Narahariego z pewnością będzie w życiu raganugasadhaki rzadsze, jako że skupi się on wyłącznie na swoim isztadewacie (ista-devata). Jednakże w stanie doskonałości wielbienie Śri Narasinhy może uzewnętrznić się ponownie w celu osiągnięcia czegoś dla naszego najdroższego Śri Kryszny. W takim wypadku będziemy modlić się do Boga, by uzyskać coś dla Kryszny, jednocześnie nie uzmysławiając sobie, dzięki wpływowi jogamaji (yogamaya), że Kryszna jest swajambhagawanem. Osobiście wielbię Narasinhadewę modlitwą o zrozumienie znaczenia Śrimad Bhagwatam, ponieważ objawił on jego znaczenie Śridharze Swamiemu, którego komentarz tak bardzo chwalił Mahaprabhu. Pierwszy raz wypowiedziałem ją w Dżajpur, gdzie wraz z Bóstwami Radhy-Damodary Śri Dżiwy Goswamiego służy się Bóstwie Narasinhadewy.
Reasumując, uważam za istotne, by wielbiciele rozwijali taką ideę czczenia Narasinhadewy, która wspiera służenie Krysznie w nastroju wradżabhakti. Niestety, sporą liczbę tak zwanych czcicieli Narasinhadewy pociągają myśli osobistej „walki z demonami”, przez co czczą go z niewłaściwych pobudek. Dla wisznuitów gaudija odpowiednia motywacja do wielbienia sprowadza się, zgodnie z modlitwami Bhaktiwnody, do „żebrania u lotosowych stóp Pana Narasinhy o błogosławieństwo wielbienia Radhy i Kryszny w Nawadwipie, będąc doskonale bezpiecznym i wolnym od wszelkich trudności”. Najlepszy przykład wielbienia Narasinhadewy daje Prahlada, który był nadzwyczaj łagodny. Ci, którzy naprawdę rozumieją tę postać sadajszwarja (sad-aisvarya) Bhagawana, także stają się łagodni.
Jeśli zaś chodzi o pogląd, iż czczenie Narasinhy oddala od nas Radhę i Krysznę, pozwól, że podam ci przykład czegoś zgoła przeciwnego. Powszechnie wiadomo, , iż Gopala Bhatta Goswami z okazji Narasinha Czaturdasi głęboko, modlitewnie, kontemplował intensywność bhakti Prahlady oraz to, jak doprowadziła ona do wyłonienia się Śri Narasinhy z kamiennego filaru. Goswami rozmyślał nad tym wielkim cudem, żałując jednocześnie, iż sam nie ma własnego Bóstwa Kryszny, któremu mógłby ofiarowywać sewapudżę (seva-puja) oraz mając nadzieję, że Mahaprabhu wkrótce spełni swoją obietnicę i odwiedzi go we Wryndawanie. Gdy się ocknął, z jednego z jego kamiennych śalagramów pojawiło się Bóstwo Radhy-Ramany, uważane za nieróżne od Mahaprabhu. Innymi słowy, kiedy Gopala Bhatta Goswami rozmyślał o Prahladzie i Narasinhadewie, skutkiem tego nie było oddalenie się Radhy i Kryszny, ale de facto ich unaocznienie.
Warto tutaj zauważyć, że Śrimad Bhagawatam daje wyraźnie do zrozumienia, że isztadewatą Prahlady był Kryszna. W sandze zatytułowanej „Eagerness for Vraja Bhakti” [„Pragnienie osiągnięcia wradżabhakti”] przytoczyłem informacje źródłowe na ten temat w odpowiedzi na pytanie o oddanie Prahlady. Rzecz w tym, że Narasinhadewa jest szczególnym przejawem Kryszny – Kryszny pojawiającego się w postaci stosownej do okoliczności, dla ochrony Prahlady. Oczywiście Prahlada jest wajdhibhaktą (vaidhi-bhakta), wielbił więc Krysznę w wajdhibhakti, a nie w raganugabhakti.
Ciekawe jest również to, że Śrila Prabhupada polecił nam modlić się w jeden sposób na początkowym etapie nauczania, w inny zaś, gdy zbliżał się do końca swojej lili. Najpierw polecił nam, abyśmy prosili Bhagawana Narasinhę o ochronę jego nauczania – przesłania Gaury i polecenia służki Śri Radhy – Najanamani (Śri Bhaktisiddhanty Saraswatiego Thakury). Na koniec – gdy zapytaliśmy, czy możemy się modlić za niego – powiedział, abyśmy modlili się do Kryszny następująco: „Mój drogi Panie Kryszno, jeśli tego pragniesz, proszę ocal Śrila Prabhupadę”. Analogicznie znajdujemy czczenie Narasinhy Bhagawana w adi- i madhja lilach Śri Czajtanji Mahaprabhu, ale jest ono nieobecne w w przeważającej części jego antjalili (antya-lila), którą wypełnia wyłączne wielbienie Gowindy w bhawie Radhy.
[19.09.2006; Vol. VIII/8]